ΠΟΣΟ ΛΑΜΠΡΟ ΑΡΑΓΕ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ;! Το απόγευμα της Κυριακής, 24 Νοεμβρίου, στο ιστορικό κτήριο του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, άνοιξε τις πύλες του το Διεθνές Συνέδριο της Θεολογικής Σχολής, με κεντρικό θέμα «Η Ορθόδοξη Θεολογία στον 21ο αιώνα.
Του Γιάννη Παπανικολάου-ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Προκλήσεις και προοπτικές». Η τελετή έναρξης συγκέντρωσε προσωπικότητες από την Εκκλησία, την πολιτική και την ακαδημαϊκή κοινότητα, σηματοδοτώντας την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδεται στην Ορθόδοξη θεολογική σκέψη ως διαχρονικό και σύγχρονο εργαλείο πνευματικού διαλόγου.
Έναρξη του Συνεδρίου: Μια πανηγυρική ατμόσφαιρα
Η εκδήλωση ξεκίνησε με υποδοχή από τον Χορό Ψαλτών «Οι Μαΐστορες της Ψαλτικής Τέχνης», υπό τη διεύθυνση του Αχιλλέα Χαλδαιάκη. Η μελωδική αυτή έναρξη έθεσε τον τόνο για μια βραδιά βαθιά συνδεδεμένη με τη βυζαντινή παράδοση. Στη συνέχεια, ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους, ενώ ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής, καθηγητής Εμμανουήλ Καραγεωργούδης, εισήγαγε το θέμα του συνεδρίου, υπογραμμίζοντας τη σημασία της θεολογικής σκέψης στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, και άλλοι διακεκριμένοι καλεσμένοι, όπως ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ.κ. Ιερώνυμος, τίμησαν την εκδήλωση με την παρουσία τους. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό, εστιάζοντας στην ανάγκη για τη θεολογία να παραμείνει ζωντανή και συνδεδεμένη με τις σύγχρονες ανησυχίες της κοινωνίας.
Κεντρική ομιλία από τον Οικουμενικό Πατριάρχη
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης, παρουσίασε μια εμπνευσμένη ομιλία με θέμα: «Η αποστολή και το έργο της Ορθόδοξης Εκκλησίας και Θεολογίας στον 21ο αιώνα». Ο Πατριάρχης τόνισε τη διαχρονικότητα της Ορθόδοξης θεολογίας, η οποία συνδυάζει την παράδοση των Πατέρων της Εκκλησίας με την ανανέωση που απαιτούν οι σύγχρονες κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες.
Υπογράμμισε τη σημασία της «συναφειακότητας», δηλαδή της ικανότητας της θεολογίας να διατυπώνει το μήνυμά της με τρόπο επίκαιρο, χωρίς να αλλοιώνει την ουσία της. Σύμφωνα με τον Πατριάρχη, η Εκκλησία οφείλει να απευθύνεται στους ανθρώπους του σήμερα, προσφέροντας απαντήσεις στα υπαρξιακά ερωτήματα της εποχής μας, όπως η κλιματική κρίση, οι κοινωνικές ανισότητες και οι διαθρησκειακές εντάσεις.
Η θεολογία σε διάλογο με τον κόσμο
Ένα από τα βασικά σημεία της ομιλίας του Πατριάρχη ήταν η ανάγκη για τη θεολογία να παραμείνει σε διάλογο με τις εξελίξεις του σύγχρονου κόσμου. Αναφέρθηκε στη «θεολογία των Πατέρων», που ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζωή και την καθημερινότητα, και σημείωσε ότι αυτή η παράδοση μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για τη σύγχρονη θεολογία. Παράλληλα, προειδοποίησε για τον κίνδυνο της θεολογικής απομόνωσης και της εσωστρέφειας, τονίζοντας ότι η θεολογία πρέπει να είναι ανοιχτή στις νέες προκλήσεις και να αποφεύγει μια αμυντική στάση απέναντι στις εξελίξεις.
Ο Πατριάρχης υπογράμμισε ότι η Ορθοδοξία, αν και «όχι εκ του κόσμου», οφείλει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κόσμου. Ειδικότερα, ανέδειξε την αναγκαιότητα του διαθρησκειακού διαλόγου ως εργαλείου ειρήνης και κατανόησης, σημειώνοντας ότι «καμία ειρήνη των λαών δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ειρήνη των θρησκειών». Παράλληλα, τόνισε τη συμβολή της Ορθόδοξης θεολογίας σε ζητήματα όπως η οικολογία και η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Η πρόκληση της νεωτερικότητας
Σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες αλλαγές, η Ορθόδοξη θεολογία καλείται να αντιμετωπίσει την πρόκληση της νεωτερικότητας, αλλά και της θρησκευτικής πολυφωνίας. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος σημείωσε ότι οι θρησκείες, παρά την αναβίωσή τους, συχνά παρουσιάζονται ως πυρήνες συγκρούσεων. Ωστόσο, υποστήριξε ότι ο διάλογος μεταξύ θρησκειών μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός πλαισίου συνεργασίας απέναντι σε κοινές προκλήσεις, όπως η οικολογική κρίση και η κοινωνική ανισότητα.
Αναφερόμενος στις προκλήσεις της νεωτερικότητας, ο Πατριάρχης εστίασε στη «νέα ανθρωπολογία» που προκύπτει μέσα από τις σύγχρονες επιστήμες και τεχνολογίες. Η Ορθόδοξη θεολογία, όπως υπογράμμισε, δεν μπορεί να αγνοήσει αυτές τις εξελίξεις, αλλά οφείλει να τις εξετάζει με κριτικό πνεύμα και να προσφέρει ουσιαστικές απαντήσεις στα ηθικά και φιλοσοφικά ερωτήματα που θέτουν.
Το μέλλον της Ορθόδοξης θεολογίας
Κλείνοντας την ομιλία του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κάλεσε την Ορθόδοξη Εκκλησία και τη θεολογική κοινότητα να εργαστούν από κοινού για την προσαρμογή της θεολογίας στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Τόνισε τη σημασία της σύνδεσης της θεολογίας με την Εκκλησία, καθώς και την ανάγκη συνεργασίας με άλλες επιστήμες, όπως η θρησκειολογία, ώστε να επιτευχθεί μια σφαιρική κατανόηση των σύγχρονων θρησκευτικών φαινομένων.
Το συνέδριο αυτό, όπως δήλωσε ο Πατριάρχης, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την Ορθόδοξη θεολογία να επαναπροσδιορίσει το ρόλο της στη σύγχρονη κοινωνία. Με πίστη στην παράδοση αλλά και με ανοικτότητα στις προκλήσεις της εποχής, η Ορθόδοξη Εκκλησία μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί φάρο πνευματικότητας και ηθικής καθοδήγησης.
Η έναρξη του Διεθνούς Συνεδρίου της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ αποτελεί σταθμό για την Ορθόδοξη θεολογία. Υπό την καθοδήγηση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και τη συμμετοχή κορυφαίων προσωπικοτήτων, η Ορθοδοξία αποδεικνύει ότι είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος, διατηρώντας παράλληλα την πίστη και την παράδοσή της ως θεμέλιο του έργου της.
Φωτό – ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ
Πηγή: www.vimaorthodoxias.gr
